شناخت و پیشگیری اضطراب در کودکان
این روزها همه با واژه اضطراب آشنا هستند و باهاش مواجه شدند. موضوعی هست که به راحتی زندگی هر فرد را تحت تاثیر قرار میده و این موضوع در کودکان هم وجود دارد. شناخت و پیشگیری اضطراب در کودکان بسیار مهم است. پس بهتر است ما آن را بشناسیم، به راحتی از کنارش رد نشویم. سپس سعی کنیم از ریشه دار شدنش در کودکمان جلوگیری کنیم.
اضطراب چیست ؟
اضطراب احساس ناخوشی نگرانی یا تنشی است که در پاسخ به شرایط تهدید کننده یا پرفشار ایجاد می شود. برخی از افراد بیش از دیگران مضطرب هستند. اضطراب میتواند خفیف یا چنان شدید باشد که فرد را به هراس افکند. اما به طور طبیعی اضطراب گذرا است. ولی هرگاه مدت طولانی دوام یابد و در نبود فشار روانی و تهدید هم روی دهد فرد بیمار تلقی می شود. همه کودکان اضطراب و نگرانی را به عنوان بخشی طبیعی از زندگی تجربه می کنند. اما اختلال های اضطرابی یکی از رایج ترین مشکلات بهداشت روانی در کودک و نوجوانان است.
اختلال اضطراب
اضطراب در کودکان همچون دیگر اختلال های کودکی مانند مشکلات رفتاری برای دیگران زیان بار نیست. چنین کودکی به اموال آسیب نمی رساند؛ بلکه بیشتر خودش دچار مشکل و ناراحتی می شود و به صورت انزوا خودش را نشان می دهد. اضطراب یک حالت خلقی است. مشخصه آن هیجان منفی شدید و تنش جسمانی است که در آن فرد با نگرانی خطر یا حادثه ای ناگوار را پیش بینی می کند. اضطراب کودکی و اختلالات مربوط به آن ظاهرا از ترکیب عوامل ارثی و تجارب کودکی به وجود می آید.
نشانه های اضطراب :
نشانه های روانشناختی اضطراب :
- دلواپسی
- تحریک پذیری
- هراس
- بی تابی
- احساس خطر قریب الوقوع
- بی قراری
- ترس
- ناتوانی در حفظ آرامش
- دشواری در تمرکز
- مشکلات خواب
- فقدان لذت
نشانه های جسمانی اضطراب :
- خشکی دهان
- سرخ شدن
- تهوع و استفراغ
- غش و ضعف
- اسهال
- یبوست
- سرگیجه
- تنش عضلانی
- تکرر ادرار
- تحرک بیش از حد
- تپش قلب
- افزایش ضربان قلب یا بی نظمی
- تنفس تند و سریع
- احساس خفگی
نقش والدین در کنترل اضطراب در کودکان
وقتی اضطراب را در کودک احساس می کنیم می توانیم با پزشک مربوطه در میان بگذاریم و یا پیشگیری کنیم. والدین می توانند برای کنترل اولیه اضطراب رابطه حمایت گرایانه و پایدار با کودک داشته باشند. به احساس ها و نشانه های رفتاری کودک واکنش مناسب نشان دهند. بازی های مناسب با کودک را انجام دهند، تا اضطرابی شکل نگیرد و یا خاموش شود. یا حتی از طریق بازی داشتن اضطراب در کودکان را متوجه شوند. البته باید این را در نظر بگیریم که اگر کودک خلق و خوی بسیار ناسازگاری داشته باشد حتی بهترین پدر و مادرها هم نمی توانند به سادگی رابطه مناسی برقرار کنند. شاید نتوانند درست حمایت کنند از کودک و بتوانند رابطه خوبی برای بازی برقرار کنند و از والدین باید کمک بگیرند.
بازی و کنترل اضطراب در کودکان
بازی جزو بهترین روش ها برای ارتباط برقرار کردن با کودک است. دنیای کودکان یکی از واقعیت های عینی است و تجربیاتشان غالبا ازطریق بازی بیان می شود. شیوه های معمول ارتباطی برای کودکان بازی و فعالیت است. کودکان نه نیازی به یادگیری بازی دارند و نه لازم است به اجبار وارد بازی کردن شوند. بازی فعالیتی خودانگیخته معمولا لذت بخش، اختیاری و غیر هدفمند است و ذاتا کامل است و به پاداش بیرونی وابسته نیست. برای پیشگیری اضطراب در کودکان و بهبود کودکمان می توانیم از بازی های مناسب استفاده کنیم.
معرفی بازی
توپ پنبه ای: تنفس صحیح یکی از مواردی است که می تواند به کنترل اضطراب در کودکان کمک کند. تمام هیجان های عصبی اولین تاثیر خود را برتنفس می گذارند که حالاتی مانند فشردن دندان ها و مشت کردن دست ها و فشردنش است. بازی این گونه است که پنبه ها را مثل توپ کنیم و شما و کودک در مقابل هم با فوت کردن سعی کنید پنبه هارا به سمت دروازه یکدیگر بفرستید. یا می توانید پنبه های رنگی تهیه کنید و چند لیوان را به رنگ پنبه ها داشته باشید و از کودک بخواهید با فوت کردن در نی هر پنبه رنگی را در لیوان رنگ خودش هدایت کند.
منابع:
فتوره چی.ساناز_ زبان کودک
گودرزی.فرشته_ درمان مشکلات رفتاری کودکان
اریک جی مش . دیوید ای.وولف _ روانشناسی مرضی کودک
گری ال. لندرث_ بازی درمانی
نویسنده: سبا صفایی راد
