بچه باید به روز بار بیاد؟( 2)
فضای مجازی و آمیختگی آن با زندگی روزمره ی ما یک روند جهانی غیرقابل اجتناب است که والدین و مربیان باید بیشتر به این حیطه، توجه و دقت نمایند. کودکان امروز اسباببازیهایشان به عروسک و ماشین محدود نمیشود؛ بچههای امروز دنیای اطرافشان را با موبایل و تبلت و لپتاپ میشناسند. محیطهای مجازی آنقدر برایشان جذابیت دارد که با سرعت حیرتآوری کار با این وسایل را یاد میگیرند. شاید یکی از الزامات زندگی امروزی آشنایی با فضای مجازی باشد و کودک و نوجوانی که از این قافله عقب بماند، در مقایسه با همسنوسالهایش چیزی کم داشته باشد. اما چگونگی، کیفیت و محدودیتهای استفاده بچهها از این فضاها هم به یکی از دغدغههای اصلی خانوادههای کنونی تبدیل شده است. همه کودکان و نوجوانان جهان امروز وقت بسیاری را برای حضور در فضای مجازی صرف میکنند، بازیهای رایانهای انجام میدهند و حتی از شبکههای اجتماعی برای آشنایی با همسنوسالهای خود و ارتباط با دیگران استفاده میکنند
بچه ی آپدیت:
آسیبها و خطراتی که کودکان را در اینترنت تهدید میکند به سه دسته هدفگیری تجاری و تبلیغاتی، بهرهبرداری و استثمار کودکان و نقض حریم خصوصی آنان تقسیم میشود. گاه کودکان در اینترنت بخش قابلتوجهی از اطلاعات شخصی خود را در محیطهایی چون اتاقهای گفتوگو و چت، شبکههای اجتماعی، سایتهای بازی آنلاین و امثال اینها افشا میکنند که این موضوع تهدیدی جدی برای حریم خصوصی کودکان بهشمار میآید. بچه باید آپدیت بار بیاد. در این دوره زمانه اگر بچه سواد کار در فضای مجازی را نداشته باشد، بیسواد محسوب میشود؛مادری میگوید: مثلا چند روز پیش دخترم از من میپرسید نت کجاست که سؤالهای من را از داخلش پیدا میکنی و من گوگل را به او نشان دادم و گفتم میتوانیم سوالهایمان را از اینجا سرچ کنیم و برایش خیلی جالب بود. من تا امروز از استفاده دخترم از فضای مجازی راضی بودهام؛ البته هیچوقت بدون حضور من یا همسرم نمیتواند از فضایی که به اینترنت دسترسی دارد استفاده کند. خودم نت تبلت را وصل میکنم تا از کانالهای تلگرام مناسب سنش که در آنها عضو شده استفاده کند.
بازیهای آنلاین و دردسرهایش :
برای خیلی از خانوادهها این سؤال مطرح است در شرایطی که نمیتوان بچهها را از حضور در محیط مجازی منع کرد، تکلیف چیست؟ در وهله اول استفاده از کامپیوتر و اینترنت برای کودک و نوجوان باید قانونمند باشد و والدین باید به فرزندان خود یاد بدهند اجازه انجام چه کارهایی با کامپیوتر و اینترنت را دارند و از چه فعالیتهایی باید به دور باشند. نرمافزارهای آموزشی و بازیهای بسیار سادهای هست که با توجه به تصاویر و رنگهایشان برای کودکان از حدود سهسالگی جذابیت دارد و از حدود چهارسالگی تا شروع مدرسه، میل و اشتیاق به یادگیری کار با کامپیوتر و بازی در کودکان زیاد میشود. در این سنین والدین باید درباره اصول استفاده از اینترنت و کامپیوتر برای کودک خود مقدمهچینی و صحبت کنند.صحبت های مادری درباره ی پسر 6 ساله اش: «تأثیرات جسمی استفاده زیاد از تبلت چشمدرد و سردرد است؛ زمانهایی که پسرم برای مدتی طولانی با تبلت سرگرم است چشمهایش قرمز میشود. تأثیرات روحی هم خشونت و تنبلی است؛ وقتی زیاد با تبلت بازی میکند دیگر تمایلی به بازیهای حرکتی نشان نمیدهد و دوست دارد تماموقت بنشیند و با تبلت بازی کند. از وقتی برایش تبلت گرفتهایم به خاطر علاقهاش به شخصیتهای ابرقهرمانی مثل سوپرمن و بتمن، مدام در حال انجام بازیهای رزمی است. حتی به فکرش هم نمیرسد کار دیگری برای سرگرمی خودش انجام دهد، معمولا اینجور وقتها آنقدر پاپی من و پدرش میشود تا راضیمان کند تبلت را بگیرد.» این مادر هم قبول دارد که نظارت والدین باید سفت و سختتر باشد. آسیبهایی که او به آنها اشاره میکند مربوط به بازیهای آنلاین است: (وقتی آنلاین بازی میکند زمانیکه میبازد، برای ادامه بازی مجبور است فیلم نگاه کند. فیلمهای تبلیغاتی مزخرف و بیربط؛ یک بار دیدم وسیله جلوگیری از بارداری وسط بازی بچه تبلیغ میشود! والدین باید خیلی حواسشان باش…)
این دوره، سن هشدار است و ضمن مذاکره و توافق با فرزندان، اصول توافقی بسیار روشن و صریحی باید اجرا شود. فرزندان تحت نظارت کامل میتوانند به تحقیق و فعالیت اینترنتی محدود و مشخص – چه از نظر حجم ساعات استفاده و چه موضوع مورد استفاده- بپردازند. تغییر سبک زندگی و الگوپذیری از زندگی غربی و آپارتمان نشینی را میتوان دو دلیل عمده و اصلی گرایش کودکان به دنیای دیجیتال، به ویژه بازیهای رایانهای دانست.
تحرک، پویایی و نشاط در دوران کودکی متضمن سلامت جسم و روان در سایر ادوار زندگی است. هر قدر کودکان در خانواده و جامعه احساس نشاط کنند و از تنشهای ذهنی به دور باشند، بدون شک در یادگیری آداب و مهارتهای اجتماعی و ساختن جامعه قانونمند و پویا در آینده موفقتر خواهند بود
یکی از راهکارهای داشتن کودکانی شاد و امیدوار، توجه به بازی و انجام فعالیتهای بدنی و ورزشی است. متاسفانه در جامعه کنونی بیشتر نوجوانان به دلایلی که شرح آن رفت، کمتر به بازیهای حرکتی از خود علاقه نشان میدهند. امید است خانوادهها نیز به اهمیت این موضوع پی ببرند و در محدود کردن فرزندانشان در استفاده افراطی از بازیهای رایانهای، تلاش بیشتری از خود نشان دهند و به منظور سرگرم کردن فرزندانشان، آنها را با تجهیزات الکترونیکی مختلف مسلح نکنند چرا که خلع سلاح کودکان از این تجهیزات کاری بسیار پرهزینه و زمانبر است.